Trong đời sống, Canxi sunphat là hóa chất phổ biến, dùng làm vật liệu xây dựng, gạch men,... Vậy nó còn có ứng dụng gì trong đời sống? CaSO4 là muối gì? Có kết tủa hay không? Những tính chất lý hóa nổi bật?
1. Canxi sunphat là gì?
- Canxi sunphat hay còn có tên gọi khác là thạch cao sống CaSO4, tồn tại dưới dạng chất rắn màu trắng.
CaSO4 là muối gì?
- Trong tự nhiên, nó là một loại đá màu trong mờ hoặc dạng kết hợp với muối chloride cobalt tạo ra một chất có tên gọi là Drierite có màu xanh da trời hoặc hồng.
- Các dạng chính của canxi sunphat:
+ Dạng khan: CaSO4.
+ Dạng ngậm nước sulfat canxi CaSO4.0,5H2O hay còn gọi là vữa thạch cao.
+ Dạng ngậm nước dihydrate CaSO4.2H2O có tên gọi là thạch cao.
- Các tên gọi khác nhau của CaSO4: Calci sunphat, Thạch cao sống, Sunphat canxi,..
- CaSO4 có cấu trúc trực thoi, được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực xây dựng, y học, công nghệ thực phẩm,...
2. Các tính chất lý hóa của Canxi sunphat
2.1. Tính chất vật lý đặc trưng
- Tồn tại dưới dạng chất rắn màu trắng, có tính hút ẩm mạnh. Khi trộn vào nước tạo ra thể vữa lỏng có kết cấu mạnh và đông cứng.
- Phân tử khối: 136,142 g/mol đối với dạng khan.
- Khối lượng riêng: 2,96 g/cm3.
- Nhiệt độ nóng chảy: 1460 độ C.
- CaSO4 có kết tủa không? Trong phản ứng hóa học, nó được coi là chất kết tủa do rất ít tan trong nước chỉ khoảng 0,24 g/100ml tại 20 độ C.
2.2. Tính chất hóa học
CaSO4 là hợp chất muối nên có những tính chất hóa học sau:
- Phản ứng với bazơ:
Ba(OH)2 + CaSO4 ⟶ Ca(OH)2 + BaSO4 (kết tủa).
- Tác dụng với muối khác
Na2CO3 + CaSO4 ⟶ CaCO3(kết tủa) + Na2SO4
3CaSO4 + 2Na3PO4 → Ca3(PO4)2 + 3Na2SO4
Để các phản ứng trên xảy ra phải thỏa mãn điều kiện sản phẩm tạo thành phải tạo ra ít nhất 1 chất kết tủa.
- Trong điều kiện nhiệt độ 600-800 độ C, nó có thể phản ứng với cacbon monoxit theo phương trình sau:
4CO + CaSO4 ⟶ 4CO2 + CaS
- Tác dụng với axit để tạo ra muối:
H2SO4 + CaSO4 ⟶ Ca(HSO4)2
- Ở điều kiện nhiệt độ 600 độ C, nó có phản ứng với cacbon
4C + CaSO4 ⟶ 4CO + CaS
3. Canxi sunphat được điều chế bằng phương pháp nào?
Trong công nghiệp, có rất nhiều phương pháp để điều chế CaSO4, chẳng hạn như:
- Sản phẩm phụ của quá trình điều chế H3PO4 trong công nghiệp:
Ca5F(PO4)3 + 5H2SO4 + 10H2O → 5CaSO4.2H2O + 3H3PO4 + HF
- Tạo ra từ quá trình xử lý khí thải của sunfurơ trong công nghiệp bằng đá vôi:
CaCO3 + SO2 + 0,5H2O → CaSO4.2H2O + CO2
- Tạo thành từ phản ứng của muối canxi với axit H2SO4:
CaCO3 + H2SO4 + H2O → CaSO4.2H2O + CO2.
Trong tự nhiên, nó có thể được tìm thấy dưới dạng tinh thể dạng phiến phẳng (statin).
4. Canxi sunphat có vai trò gì trong thực tiễn?
4.1. Trong y học
- Được dùng trong bó bột hoặc làm khung xương giúp cố định và tạo độ chắc chắn.
- Ngoài ra, nó cũng được dùng làm khuôn và chất lấy khuôn để làm răng trong nha khoa thẩm mỹ.
CaSO4 dùng trong bó bột xương
4.2. Điều chế/Tổng hợp các chất khác
CaSO4 là nguyên liệu dùng để điều chế ra lưu huỳnh đioxit và canxi silicat bằng cách đun nóng hỗn hợp thạch cao, than cốc và cao lạnh. Quá trình diễn ra theo phương trình sau:
2 CaSO4 + 2 SiO2 + C → 2 CaSiO3 + 2 SO2 + CO2
Ngoài ra, nó còn được dùng để sản xuất canxi sunfat hemihydrat, axit sunfuric.
4.3. Ngành công nghiệp thực phẩm
- Là nguồn bổ sung canxi, nên nó được cho thêm vào các loại bánh nướng làm từ nguyên liệu bột ngũ cốc, men nở,..
- Bên cạnh đó, nó còn được sử dụng để tạo ra hương vị hoặc dùng như chất bảo quản các loại thực phẩm đóng hộp.
4.4. Ngành xây dựng
CaSO4 có trong thành phần của nhiều loại vật liệu xây dựng như xi măng, gạch men, vữa vôi dùng để trát tường, thạch cao trần nhà,... do có khả năng chống ẩm, chống thấm tốt.
CaSO4 là nguyên liệu để sản xuất xi măng
Nó cũng tham gia với vai trò là chất xúc tác trong công nghiệp sơn và giấy, vật liệu quang học, làm khuôn đúc cho các kim loại đồng, nhôm…
Ngoài ra, CaSO4 còn được dùng để giảm độ kiềm cho đất, xử lý nước và đồ vật trang trí nội thất.
5. Địa chỉ mua thạch cao uy tín? Giá tốt nhất thị trường?
Với phương châm vì khách hàng, LabVIETCHEM luôn tự hào là đơn vị phân phối hàng đầu về lĩnh vực hóa chất và trang thiết bị phòng thí nghiệm. Chúng tôi vinh dự là đơn vị đạt giải thưởng Thương hiệu vàng Việt Nam. Vì thế đến với LabVIETCHEM bạn không cần phải lo về chất lượng cũng như giá cả.
Hiện tại, chúng tôi đang phân phối hóa chất Canxi sunphat, nếu quý khách hàng có nhu cầu mua sản phẩm, hãy truy cập vào website hoặc gọi ngay tới số 0826 020 020 để được tư vấn và báo giá chi tiết. Với đội ngũ chuyên môn giàu kinh nghiệm sẵn sàng giải đáp thắc mắc của mọi quý khách hàng, sẵn sàng hỗ trợ 24/7.
Trên đây là giải đáp cho những câu hỏi Canxi sunphat là gì? Công thức cấu tạo? Tính chất nổi bật của CaSO4 và những ứng dụng của nó trong đời sống. Mong rằng bài viết cung cấp được những thông tin bạn đọc cần.